به بهانه روز خبرنگار| از شوره‌زار تفکر و مجیزگویی نقدی بالیدن نمی‌گیرد

به گزارش خبرگزاری فارس از کهگیلویه، سید ایرج کاظمی‌جو رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان طی یادداشتی به مناسبت روز خبرنگار نوشت:

از شوره زار تفکر؛ از برهوت آگاهی و مجیزگویی نقدی بالیدن نمی‌گیرد.نقادی در قالب اصول علمی و منصفانه موجب تحرک، رشد و بالندگی هر جامعه‌ای می‌شود.

جامعه‌ای که انتقاد عینی و بی‌طرفانه در بطن و متن آن صورت نگیرد به جامعه‌ای ایستا، مرده و بی‌تحرک تبدیل می‌شود و فقط صدای متملقان، چاپلوسان و مجیزگویان از آن به گوش می‌رسد و هر گونه صدای دیگر در نطفه خفه می‌شود.

خبرنگار منتقد است؛ منتقد منصف و جامع الاطراف و مبتنی بر اصول ویژگی‌های یک فرد«خود بنیاد» و تشخیص اندیشه‌ها و سخنان درست از نادرست بر اساس اصول متقن و مستدل.

در مسلک یک خبرنگار منتقد، خرد بنیادی جایگاه ویژه‌ای دارد.بنابراین نیاز اساسی جامعه ما شکل گیری فردیت و دفاع از حقوق شهروندی در قالب اندیشه خرد بنیادیست.

خبرنگار وقتی به ضرورت انتخاب بر اساس فلسفه فرد خرد بنیاد فکر کند، راه را بر هر گونه انسداد و استبداد فکری و همچنین انحصارطلبی تفکر و اندیشه می‌بندد و بستر را برای تکثرگرایی و تضارب آرا، افکار و اندیشه میسر می‌کند.

اساسا در قاموس خبرنگاری که اندیشه‌اش بر اساس خرد خود بنیاد شکل گرفته نه ستایش وزنی دارد و نه فحاشی جایگاهی؛ بلکه با ارجاع موشکافانه به گفته‌ها و نوشته‌های اقشار متفاوت جامعه از جمله سیاسیون، مسؤولان، متفکرین و…مسیر را بر هرگونه حدس و گمان و شنیده و شایعه و احتمالات می‌بندد و اخلاق نقد علمی و حرفه ای را رعایت می‌کند.

خبرنگار با اندیشه مستقل سعی می‌کند زبان انتقال مفاهیم را یاد بگیرد و از هرگونه دستکاری زبان به گونه‌ای که مانع از ارتباط و تفاهم شود دوری می‌جوید چرا که زبان هم خصلت رساندن معنی و هم ویژگی تحرک عواطف را دارد.

زمانی که زبان توصیفی کم رنگ و زبان عاطفی جایگزین آن شود بهتر می‌توان احساس تنفر، تحقیر و بدگمانی را گسترش داد و سخت‌تر می‌توان بحث عقلی و منطقی کرد.

خبرنگاری که اندیشه‌اش بر اساس خرد بنیادی شکل گرفته باشد و به تعبیر ایمانوئل کانت در صغارت غیر نباشد، هرگز به گسترش زبان عاطفی در جامعه فکر نمی‌کند.به تعبیر ارنست کاسیرر «شعار شهامت دانستن و آگاهی داشته باشیم.» زیرا ما بر آنچه تفکر و آگاهی‌اش می‌خوانند وقتی راه می‌یابیم که خود فکر کنیم و برای  آنکه چنین کوششی میسر شود لازم است آماده باشیم که تفکر کردن را بیاموزیم.

به تعبیر کانت، از دوران صغارت خارج شویم و شهامت اندیشیدن پیدا کنیم.زیرا وقتی در صغارت غیر باشیم این صغارت را با پرستش شخص اندیشمند و مکتب و مسلک و مرام بازگو می‌کنیم.

وقتی جسارت اندیشیدن و انتخاب کردن نداشته باشیم به همین دلیل چشم بسته نظرات دیگران را تکرار می‌کنیم و فرقی ندارد این دیگران چه کسانی باشند.خبرنگار اگر ضرورت انتخاب براساس خرد خود بنیاد را تفهیم کرده باشد این خود بنیادی را به درستی اصل و اساس دوران روشن اندیشی و وجه تمییز آن با عصر تاریک اندیشی می‌داند و به خود اجازه نمی‌دهد که مترجم و مبلغ هر اندیشه‌ای باشد، و در برابر افکار، آرا و نظریاتی که منتشر می‌کند اخلاقا مسؤول است.

در جامعه‌ای که گرفتار انواع بت‌های ذهنی است و یا به گفته کانت در دوره صغارت باقی مانده باشد و شهامت اندیشیدن، شک کردن و نقد کردن را نداشته باشد، قطعا خرد خود بنیاد نه ضرورت و ارزشی دارد و نه شکل خواهد گرفت.

در جایی که سوژه دکارتی یعنی انسانی که می‌تواند شک کند و دارای اراده و شهامت فکری، آگاهی و فهم باشد وجود داشته باشد می‌توان از اندیشیدن به معنای واقعی آن سخن گفت که در غیر این صورت فردیت شکل نمی‌گیرد و اندیشه‌ای نیست و از خلاقیت‌های فردی اثری دیده نمی‌شود.

خرد خود بنیاد در اندیشه خبرنگاری که در صغارت غیر نیست تجربه همرنگ شدن با محیط را که شاید از دیگر تجربه‌ها ناگوارتر باشد کمرنگ‌تر می‌کند و در نهایت اینکه و ما بر آنچه تفکرش می‌خوانند وقتی ره می‌یابیم که خود فکر کنیم؛ برای آنکه چنین کوششی کامروا گردد باید آماده باشیم که تفکر کردن رابرای خدمت کردن به حقیقت و آزادی بیاموزیم.

انتهای پیام/۸۲۰۱۶